EstorilEen wandeling over de boulevard langs zee met veel badarchitectuur. U loopt er langs het zomerverblijf van dictator Salazar, waar hij met stoel en al achterover viel waarna hij nooit meer de oude zou worden. U komt ook langs Hotel Palácio waar in de Tweede Wereldoorlog de Engelse spion Ian Fleming verbleef, de geestelijke vader van James Bond.

Hieronder vindt u de routebeschrijving met routekaartje. De gps-track en het achtergrondverhaal zijn te vinden in de wandelgids: Lissabon en omgeving – 26 wandelingen


Routebeschrijving:   São João do Estoril – Estoril – Cascais (6 km)

________________

Totale stijging: 30 m

Beginpunt: station São João do Estoril (GPS: UTM: 0466438/4283695 of decimale graden: 38.701141,-9.386128)

Bereikbaarheid: per trein vanaf station Cais do Sodré in Lissabon (eindpunt groene metrolijn)

Eindpunt: station Cascais


Route

Station verlaten vanaf spoor 1 (linha 1) en RA naar brede straat bij spoorwegovergang. Hier LA. Na 50 m stoplicht. Hier LA Avenida Emília. Eerste straat RA (Travessa Emília). Even later drukke verkeersweg. Hier LA en even later via zebrapad weg oversteken. Daar RA langs hek. Einde hek schuin naar links open terrein oplopen richting torentje met rood dak. Straat inlopen (Rua Vasco da Gama) (voor zicht op fort via asfaltweggetje naar klifrand) (1). Na 250 m T-splitsing. Hier RA. Even later komt u op brede straat. Hier LA. Hierna eerste mogelijkheid LA (Travessa da Praia da Azarujinha). Einde straat RA trap af. Beneden RA en verder over promenade. Na zo’n 250 m komt u bij een volgend strand (Praia da Poça) (2). Na 500 m komt u bij kasteelachtige vila (3) bij Praia do Tamariz. Na zo’n 200 m, even voor geel gebouw (Villa Tamariz) (4) RA tunnel in. Helemaal doorlopen tot einde tunnel. Daar RA tunnel uit. Boven RA en naar het grote plantsoen aan de voet van het casino. Hier via paadjes omhoog naar standbeeld (5). Hier RA richting Hotel Palácio (6) (voor bezoek casino hier RD omhoog; ingang aan linkerzijde) (7). Bij hek Hotel Palácio RA omlaag (8). Bij stoplicht straat RD oversteken (voor bezoek aan postkantoor (correios) met expositie over vluchtelingen tijdens 2e wereldoorlog hier LA) (9). Daarna RA (10). Steeds RD. Na ruim 350 m komt u bij zuil en bijzonder huis (Casal do São Roque) (11). Hier LA trap af en via tunnel terug naar promenade. Hier RA. Na ruim 1 km splitsing bij tunnel. Hier links aanhouden verder over promenade (12). Na 400 m eindigt de promenade bij een groot geel huis aan rechterhand, nr. 107A (13). Hier RD omhoog en eerste straat RA (Travessa da Conceição). RD naar rotonde en naar station (gebouw met klok).

Kijkpunten
1 Forte de Santo António da Barra, ook wel fort van Salazar genoemd. De dictator gebruikte het als zomerresidentie. In 1968 viel hij er van zijn stoel. Twee jaar later zou hij aan de gevolgen van de val overlijden. In de tussentijd werd Caetano als nieuwe premier aangesteld. Met de Anjerrevolutie in 1974 kwam na 40 jaar een einde aan de dictatuur.

2 In het gele gebouw met de vier toerentjes kon men ooit een geneeskrachtig bad nemen. Het is nu in gebruik voor educatieve doeleinden.

3 Hoog op een voormalige fortificatie staat Forte da Cruz of Palácio Barros, genoemd naar de oorspronkelijke eigenaar. Het landhuis heeft de vorm van een sprookjeskasteel en is daarmee een mooi voorbeeld van arquitetura de veraneio (zomerarchitectuur) met zijn mix aan bouwstijlen.

4 Een witgroen bord bij de ingang van de tunnel wijst naar een vluchtweg die je moet nemen als er een tsunami plaatsvindt. Tot een paar honderd meter landinwaarts kom je die borden tegen. Het is lang geleden dat Portugal werd getroffen door zo’n natuurramp. In 1755 volgde op een verwoestende aardbeving een enorme vloedgolf.

5 Standbeeld van Fausto Cardoso de Figueiredo, de man die van Estoril en Cascais een plek maakte voor toeristen met geld: De Portugese Rivièra.

6 Hotel Palácio, een project van Fausto Figueiredo, was in de Tweede Wereldoorlog een plek waar spionnen aan geallieerde zijde verbleven, waaronder Ian Fleming, de geestelijke vader van James Bond.

7 Het fraaie modernistische casino, ook een onderneming van Fausto, werd na de Tweede Wereldoorlog gesloopt en vervangen door wat er nu staat. In de ontvangsthal van het casino staat een maquette van Hotel Atlántico, eveneens gesloopt. Een megalomaan hotel met 20 verdiepingen, 310 kamers en 6 vergaderzalen. Het stond in de buurt van het casino. De opening was in 1965 en 42 jaar later ging het alweer tegen de vlakte.

8 Drie mannen op leeftijd zitten lekker op een bankje. Het zijn Poolse verzetsstrijders uit WOII: v.l.n.r. Jan Karski, Jerzy Jan Lerski en Jan Nowak-Jeziorański. Het was deze laatste die in 1942 en 1943 de Poolse regering in ballingschap op de hoogte stelde van de vernietiging van het Joodse getto in Warschau en de holocaust in Polen. Het standbeeld van de hand van de Poolse beeldhouwer Karol Badyna werd door de Poolse ambassade aan de gemeente Cascais geschonken uit dank voor de hulp die Portugal in de oorlog heeft geboden aan de duizenden Poolse vluchtelingen. Het staat symbool voor humaniteit, vrede en reflectie op de verschrikkingen van oorlog. De drie afgebeelde mannen waren geen vluchteling, maar reisden wel in het kader van hun missies naar Engeland. Het schijnt dat twee van hen toen ook in Portugal zijn geweest. Of ze ooit in Estoril zaten is niet bekend.

9 Op de eerste verdieping is een permante tentoonstelling over de vluchtelingen die in de Tweede Wereldoorlog in Estoril verbleven. Veel joodse vluchtelingen, maar ook iemand als Jan Plesman, zoon van Albert Plesman, president-directeur van KLM. Hij reed op de racefiets vanuit Nederland richting Portugal om van daaruit naar Engeland te vluchten waar hij als piloot bij de RAF tegen de Duitsers vocht. 

10 Het gebouw aan de overkant van het spoor met daarop een groot uitgevallen monumentale boog was vroeger de paardenstal en het koetshuis van de familie Santos Jorge. De façade is uitbundiger versierd dan gebruikelijk in de Arquitectura de Veraneio (zomerarchitectuur) van Estoril en Cascais. Het gebouw werd in 1914 ontworpen door Manuel Joaquim Norte Junior, een van de meest productieve Portugese architecten van het begin van de 20ste eeuw. Hij werkte ook mee aan het koninklijk jachtslot van Buçaco.

11 Casal de São Roque, een ontwerp van Raul Lino die zich liet inspireren door de traditionele Portugese architectuur. Het huis valt op door het gebruik van azulejus (tegels), decoratieve dakpannen op de hoeken van het dak en de asymmetrie van het gebouw. Het werk van Raul Lino was geliefd onder aanhangers van de Estado Novo, het dictatoriale regime onder Salazar dat een extreem nationalistische koers voerde. Bij het huis staat een “pelourinho”: schandpaal en tevens symbool van gemeentelijke autonomie van Estoril.

12 De Hertog van Palmela (Duque de Palmela) liet dit landhuis bouwen nadat de koninklijke familie had besloten in Cascais de zomer door te brengen. Het staat op een fortificatie die ooit de monding van de Taag verdedigde. Het landhuis doet denken aan een Engels landhuis in neogotische stijl. Het werd ontworpen door de Engelse architect Thomas Henry Wyatt.

13 Het Casa António Lencastre, is een schoolvoorbeeld van de arquitetura de veraneio (zomerarchitectuur) met zijn mix aan bouwstijlen. António Lencastre was de lijfarts van D. Amélia, de echtgenote van koning Carlos I. Een fraai detail is de zwaan met jongen boven de ingang.